- Азаматгерий
муз. и сл. народные
Азаматгерий сора - ханкъушум,
Ой, ханкъушум,
Ханкъушуму миннген аты тор атды,
Ой, тор атды, ой, тор атды, ой, тор атды.
Ол джауларын кёз кёрмезча къоратды,
- Айджаякъ
Музыка и стихи Касбота Кочкарова (Багъыр улу) (1834-1940).
Айджаякъ, ала джаулугъунг
Ариу джарашады бойнунга.
Мен а сукъланама, ёлеме
Мамукъдан джумушакъ къойнунга.
Ой, джылкъы анасы - акъ байтал,
- Анам
Музыка и стихи Исмаила Семенова (Джырчы Сымайыла) (1891-1981).
Ата деген Минги Таугъа миннгенлей,
Ана деген дарий, дамха кийгенлей.
Кюнюм батды, джарлы анам ёлгенлей,
Джулдуз атлы, балдан татлы, ой анам!
Ата деген накъут-налмаз къалады,
- Ата Ана деген
муз. и сл. Исмаила Семенова
Ата деген Минги Таугъа миннгенлей,
Ана деген дарий, дамха кийгенлей,
Кюнюм батды джарлы анам ёлгенлей,
Джулдуз атлы, балдан татлы, ой анам!
Билмегенлей кёчюрюрге бардыла,
- Ата джуртум
Музыка и стихи Руслана Боташева.
Кёкге термилиб ёсген наратча,
Джашил чепкенли табигъат, -
Ата джуртуму сейир хапары
Саулай дуниягъа айтылад!
Атам, анам да сенсе, Къарачай,
- Ачей улу Ачемез
Муз. и сл. народные.
Эй, эй, Аче да улу Ачемез, дейле, ой,
Ой, Ачемеза а, ой,
Ол Къырымдан а келген къырым хан,
Ой, хо-орайда, ой.
Эй, эй, Ачемезге хапар сорады, дейди, ой,
- Байсолтанланы Алим
Сабийлигингден сен бийиклени
сюйюп ёсгененг таулада,
сен къыралынгы къушу болгъаненг,
уча эдинг булутлада.
Алим, «ёлюрме» деп къоркъа билмей,
бир батыр лётчик болгъаненг,
къыралыбызгъа душманны иймей,
- Бийнёгер
муз. и сл. народные
Гежох улу да - ол жигит туугъан Бийнёгер
Эрле ичинде да махталып келген батыр эд.
Тамата къарындашынг - Омар ол ит ауруудан ауруйду,
Анга жарарыкъ ол акъ маралны сютюдю.
- Боз алаша
муз. и сл. народные
Ой, алаша, боз алаша, ой, ой, ой,
Чаришге чапсанг, оз, алаша, ой, ой, ой,
Озалмасанг, артха келчи, ой, ой, ой?
Жаммызынгы тарта келчи, ой, ой, ой!
Алашамы чаришге салдым, ой!
- Бурмамут
Муз. и сл. народные.
Ой, Бийчесындан а джауум джауады,
Ол, Бурмабутдан къаралыб.
Сюйгеним дегинчи, джан ала эди,
Кёзлери кёкге аралыб.
Ой, нечик ариу а къычырад, дейле,
- Гоккан
муз. и сл. народные
Ой, да, гоккан, гоккан дейле
Кийик эчкини уа маркъа улагъына,
Къулакъ сыргъачыкъла, тейри,
Ариу жарашалла эки къулагъынга.
Орус ингиликле, тейри,
Ариу жарашалла эки жыягъынга.
- Голлу
Балкарская народная песня
Обработка: М. Этчеева
Ой, ори орадара!
Ори орадара!
От башында эмен джыккыр,
Ори орадара!
Аны ичинде зынтхы боза,
- Джашны джыры
Муз. и сл. народные.
Таула башлары къаралыб келеди,
Ол джауунмуду, къармыды?
Джерни юсюнде джанла да, къызчыкъ,
Сенден ариучукъ бармыды?
Юйюмю аллында битгенди, къызчыкъ,
- Жёрме
Муз. и сл. народные.
Бызынгыдан бёлек атлы
Тебредиле, ой, ой.
Ала, джорта, къара суудан
Атландыла, ой, ой!
Ала алайда азыкъларын
- Жукъла жаным
Сени бетинге тегюле турады
Жарыкъ нюрю.. толгъан айны
Тауладан келген салкъын аязчыкъ
Чачынгы сабыр сылайды...
Кече салкъынды, тегерек шошду
Сен къайгъы этме бир жукъгъа
Мен да сакълайма сени жукъунгу
- Кёзлеринг кёзюрле ойнай
Муз. и сл. народные.
Кёзлеринг кёзюрле ойнай,
Сёзлеринг джюрекни байлай,
Джюрегиме ауруу бергенсе.
Келиб къатымда олтуруб,
Джюрегими да толтуруб,
Кёб ахтыннганымы уа кёргенсе.
- Кел, ариучугъум алып кетеим
Музыка Омара Отарова, стихи Ибрагима Маммеева.
Кел, ариучугъум алыб кетейим, ой-рари-рара-ой,
Бери джуукъ келчи онг джаныма, ой-рари-рара-ой.
Сени анама келин этейим, ой-рари-рара-ой,
Олтур мени джангы машинама, ой-рари-рара-ой.
Къалым излейдиле сени ючюн, ой-рари-рара-ой,
- Кёчгюнчюлюкню юсюнден джыр
Музыка Омара Отарова, стихи Хусея Будаева.
Тау эллеге къара къанла джаугъанды,
Эки къая бир-бирине аугъанды!
Тау эллеге бу сыныкълыкъ нек джетди?
Къалмай бирден насыбыбыз нек кетди?
Джарлы бизге аман оноу бичдиле,
- Кече Салкъынды
Сени бетинге тёгюле тура
Джарыкъ нюрю толгъанайны.
Тауладан келген салкъын аязчыкъ
Чачынгы сабыр сылайды.
Кече салкъынды, тёгерек шошду,
Сен къайгъы этме бир джукъгъа.
Мен да сакълайма сени джукъунгу,
- Къайтукъ улу Сары-Асланбек
Муз. и сл. народные.
Лезгуар да тарында, дейди,
Бурчакъ-бурчакъ акъ туманла къайнайла,
Ой, алай да, ой, къайнайла.
Аланы ичинде чыгыр да башлы
Бу къара къушла ойнайла, ой-ой.
Ала чыгыр башлы, дейди,
- Къарчаны джыры
муз. и сл. народные
Батыр Къарча Къарачайны башы эди,
Юйю аны къара сослан таш эди,
Халкъы бла уллу Басханда жашай эди,
Будай, арпа, тары сюрюп ашай эди.
Къыйынлыкъда халкъын жаудан сакълай эди,
- Къолтугъунга киргенлейин барама
Музыка Омара Отарова, стихи Исмаила Рахаева.
Мен сени бек сюеме,
Сюймеклик отда кюеме,
Сени кёрсем, аралыб къалама!
Бюгюн а оюнда,
Джаш тёлю тоюнда
Къолтугъунга киргенлейин барама.
- Минги Тау
музыка и стихи Исмаила Семенова (Джырчы Сымайыла)
Сен кёкге джете мийиксе
Ууакъ тауланы ичинде.
Мияла кибик джылтырай,
Къанга бузларынг юсюнгде.
Сен джулдузлагьа джанаша,
- Озай
муз. и сл. народные
Ой, озай, озай, озай,
Келгенбиз жаным, озай,
Бир малчы къошдан, озай,
Келмейбиз ачдан, озай.
Ой, озай, озай, озай,
- Песня о Жамболате
Хадаужукъ улу батыр Жамболат, ой, ой,
Атлан, Жамбот, жаш Жамболат, а Жамболат, Атланнганда да, ат арбала жекдирген,
Ат арбагъа да къызыл къанла тёкдюрген.
Хадаужукъ улу Жамболат,
Атланнганенг Исламейге барыргъа,
Анда жесир борчла энди алыргъа,
Умутунг жогъед андан къайтмай къалыргъа.
- Сени ариулугъунг
Муз. и сл. народные.
Ой, сенден ариу мен кёрмегенем
Ол мен айланнган джерледе.
Сени ариулугъунг алай айтылгъан
Тау этекледе, элледе.
Нечик ариуду сени санларынг,
- Сени излеп къайда табайым
Къууанч хапарла эште тура эм,
Ой жашауунгдан, ишингден.
Мен сени излеп къайда табайым?
Узакъ кетгенме элимден.
Экибиз бирге барыучу жолчукъ
Шорхалы сууну бойнунда.
Сенича ариу ёсген болурму,
- Сени кезлеринг
Ой къызчыкъ, сени жырынгы айтайым,
Сюмейле сени тенглеринг.
Юзгенге бек да мен сукъланмайма,
Жюрекни къыйнайла кёзлеринг.
Ой жол жанында жашайса къызчыкъ,
Озгъан жолоучу кёрюрге.
Киши билмейин кёкденми тюшгенсе,
- Солтан-Хамитни джыры
(о революционере Солтан-Хамиде Калабекове, погибшем, заслонив собой С. М. Кирова)
музыка народная
стихи Кязима Мечиева
Солтан-Хамит тау къушуед,
Джаудан къоркъа билмеген.
Байла бла бийле элле
- Сосрукъуну джыры
муз. и сл. народные
Нарт уядан чыгъып, узакъ кетгендиле,
Кёп тауладан, кёп къолладан ётгендиле
Бара кетип, Нарт-санагъа жетгендиле,
Алайда тохтаргъа оноу этгендиле.
Нарт-санада кеслерин санагъандыла,
- Сюймеклик да кюймеклик
Муз. и сл. народные.
Джерлени талгъыр джыланы болуб,
Мен сууну энишге баргъаем.
Дуниягъа урлукъ менми боллукъ эдим,
Джаратылмайын къалгъаем.
Мени сюйгеним кетиб барады,
- Сюймеклик джыр
муз. и сл. народные
Кел, мин, ариу, файтоннга,
Байду да минер биргенге.
Эй, мен джюз файтоннга приказ бергенме
Сени биргенге тебрерге.
Джюз файтон бла барырем,
- Таула сарнагъанда
Музыка Мустафира Жеттеева, стихи Иссы Боташева
Таула сарнагъанда
Сегизинчи мартда, танг аласында,
Халкъны тар ырбыннга тыйдыла.
Сабий, къарт демей, халкъны барысын да
Машиналагъа джыйдыла.
- Таулада той
Жарытханды уллу къууанч жюреклерибизни… ой орайда…
Чыгъарабыз эрге биз эгечлерибизни… ой орайда…
Тойларын этебиз келинлерибизни… ой орайда…
Барыгъызны тойгъа чакъырабыз сизни… ой орайда…
Тоюбузгъа келигиз ички-аш эркинди… ой орайда…
Къайсы миллетда бизге къарнаш-эгечди… ой орайда…
Ма оруслу, къабартылы, малкъарлы да… ой орайда…
- Уллу хож
Ой, Уллу Хождан а ма чыкъгъан элле жети ариу, орайда,
Да къамаладан а бир къан тамызгъан а эки ариу, орайда.
Ой, уруш эте да бир алда баргъан Хужады, орайда,
Ушкок тауушуда ма къаяланы уа бузады, орайда.
Ой, уруш этербиз да бюгюн къалып тамбла, орайда,
Да бет жууалла да бу халкъдан акъгъан а къан бла, орайда.
- Шурдан бла Дженгер
муз. и сл. народные
Ой, харам Жёнгер, дейди, ит Жёнгер,
Ахыратда къара тонгуз кют, Жёнгер, орайда.
Кюндюз болса, багушлада жатаса,
Кече болса, бешкъарышла сатаса, орайда.